Beylerbeyi Camii

Beylerbeyi Camii; aslında hamam, medrese ve türbeden meydana gelen ufak bir külliye olarak tasarlanır. Edirne şehir merkezi ile Sarayiçi arasında yer alan cami, ufak bir yamacın üzerine inşa edilir. Camiye ait herhangi bir kitabe yoktur. Vakıf kayıtlarından caminin inşa edildiği tarih ve kurucusu saptanır. Sinaneddin Yusuf Paşa, camiyi 1428 senesinde yaptırır. Yine de bu konuda tam anlamıyla bir fikir birliği yoktur. Kimi kaynaklar kurucusunun Abdullah Bey, onaranın da Sinaneddin Yusuf Paşa olduğunu öne sürer. Evliya Çelebi, Edirne şehrine dair pek çok bilgi vermesine rağmen Beylerbeyi Camii’ne dair detaylı açıklamalarda bulunmaz. Evliya Çelebi yazdıklarında sadece buranın son derece ferah ve güzel olduğunu vurgular. Şehrin zaman içinde başına gelen bazı doğa felaketleri pek çok eser gibi Beylerbeyi Camii’ne de zarar verir. Bunun dışında Balkan Harbi de bu tip hasarlarda etkili olur. 1950 senesinde caminin çok önemi bir kısmı çöker. Cemaat alanı ve mihrap kısmı tümüyle yıkılır. 1950’li yıllarda külliyenin türbe bölümünde yer alan kubbelerin duvarları çatlar ve adeta harap bir hale gelir. Medrese bölümü, çok daha önceden yok olur. Türk eserlerine dair eski kaynaklarda yazılanlara göre bu cami beşinci derecede değerli bir yapıdır. Buna rağmen caminin turizme kazandırılması adına gerekli hamleler uzun süre yapılmaz. 1960’lı yıllara gelindiğinde Vakıflar İdaresi gerekli onarım çalışmalarını gerçekleştirir ve neticede cami yeniden ibadete açılır. Beylerbeyi Camii, zaviyeli camiler kategorisinde değerlendirilir. Bu tarzın Osmanlı dönemindeki Türk sanatında özel bir yeri vardır. Caminin her iki tarafında kubbesi olan bir barınak şeklinde odalar (tabhane) yer alır. Cami hem taş hem de tuğladan yapılır ve karma teknik benimsenir.