Fatih Camii ve Külliyesi

Fatih Camii ve Külliyesi, karşınıza çıkar çıkmaz görkemiyle hayranlık uyandıracak cinstendir. İstanbul’un Fatih ilçesinin kalbinde, Fevzi Paşa Caddesi üzerinde yer alan yapı, aynı zamanda bulunduğu bölgeye de adını verir.

Fatih Camii ve Külliyesi, İstanbul’u fetheden ve ardından ‘Fatih’ unvanını alan Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılır. 1470’te tamamlanan cami ve külliye; geniş avlusu, büyük camisi, yüksek eğitim odaklı sekiz adet medresesi, ihtiyaç sahiplerine yemek dağıtılan tabhanesi, yoksullara yardım esaslı imareti, darüşşifası, kervansarayı, sıbyan mektebi, kütüphane ve hamamıyla deyim yerindeyse bir şehir planlama örneği teşkil eder.

Ayasofya ile kıyaslanan camisi, 1766’daki büyük deprem sonucunda yıkılır. Padişah III. Mustafa tarafından vakit kaybedilmeden yeniden yapılması istenen ibadethane, hummalı çalışmalar neticesinde 1771’de tamamlanarak yeniden hizmete açılır. Kompleksin ilk halinden kalan yerler ana cümle kapısı, minarelerin ilk şerefeye kadar olan kısımları ile mihraptan ibarettir. Onarım görerek yeniden ayağa kaldırılan Fatih Camii ve Külliyesi’nde cümle kapısına komşu görkemli cami avlusu ve caminin kendisi de oldukça dikkat çeker.

Caminin 26 metre çapındaki büyük kubbesi, onu destekleyen doğusundaki aynı çapta yarım kubbesi, çeşmesi, panoları, süslemeleri, kemerleri, kuzey ve güneyinde koridorları öne çıkanlar arasında gösterilebilir. Padişahların namaz kıldıkları hünkar mahfili adı verilen kısımda ise zaman zaman Türk misafirperverliğini günümüzde de yaygınlaştırmak adına çay ikramları olur.

Caminin arkasındaki mezarlıkta Fatih Sultan Mehmet’in barok tarzdaki ve eşi Gülbahar’ın klasik tarzdaki sade türbeleri görülebilir. II. Mahmut tarafından yaptırılan kütüphane, orijinalinin birebir aynısı olan medreseler, başarılı restorasyonu ile 46 kubbeli çarpıcı tabhane incelenebilir. Ayrıca burada tabhanenin karşısında Sultan I. Abdülhamit’in eşi Nakşidil Valide Sultan’ın barok-ampir tarzdaki binası ile ilgi çeken türbesi de ziyaret edilebilir. Başka türbelere de ev sahipliği yapan Fatih Camii ve Külliyesi, şehrin manevi açıdan önemli alanları arasında gösterilir.