Sphendone Duvarı

Tiyatro veya hipodrom gibi yapılar için kullanılan ve kavisli, yarım daire şeklinde duvar anlamına gelen Sphendone, Bizans İmparatorluğu’ndan kalma nadide kalıntılardan biri olarak İstanbul’un tarihini yansıtması bakımından büyük bir önem taşıyor. Bizans’tan kalan bu yadigarın yapımına dair elimizde net bir bilgi bulunmamakla birlikte, bazı kaynaklarda MS 3. yüzyılın başlarında, imparator Septimius Severus döneminde yapıldığı ve MS 4. yüzyılda ise imparator I. Konstantin tarafından daha görkemli bir yapıya dönüştürüldüğü yazıyor. Bazı kaynaklarda ise I. Konstantin tarafından yaptırıldığı bilgisi mevcut. 

I. Konstantin kentin Roma’dan daha görkemli olmasını istiyordu, bu yüzden de Roma’daki Circus Maximus’tan daha görkemli olması için emek harcadı. Hipodromun uzunluğu 430, genişliği ise 120 metre. Bazı kaynaklarda 30 bin izleyici kapasitesine sahip olduğu yazarken bazı kaynaklarda bu rakam 100 bine kadar çıkıyor. 13. yüzyıla kadar geçit törenlerinin ve at yarışlarının yapıldığı, kanlı infazlardan ayaklanmalara kadar pek çok tarihsel olaya ev sahipliği yapan bu eser, 4. Haçlı seferleri sırasında şehir Haçlı Ordusu tarafından yağmalanırken Hipodrom da yakıp yıkılmış. 

İstanbul’un fethinden sonra şehrin yönetimini devralan Fatih Sultan Mehmet harabe halindeki bu alanı At Meydanı olarak kullanmış. 

Yapıdan geriye kalanlar sadece bu duvarla sınırlı değil seyircilerin bulunduğu tribünün üzerinde İbrahim Paşa Sarayı bulunuyor. Kralların yarışı izlediği imparatorluk locasının üstünde ise Sultanahmet Camii. Yarışları halkın izlediği viraj noktası yani Sphendone ise ayakta olan tek yapı. Üzerinde Sultan Ahmet Endüstri Meslek Lisesi ve Marmara Üniversitesi binaları bulunuyor. Sphendone’un altı ise Osmanlı zamanında su sarnıcı olarak kullanılmış ve içeride hala su olduğu için yapının içinde ancak botla ilerlenebiliyor.

Fotoğraf Kaynağı: https://www.turkiyenintarihieserleri.com/?oku=1506